وضعیت ایران در انتشار مقالات پراستناد
تاریخ انتشار: ۲۴ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۹۶۶۸۵
ایسنا/خراسان رضوی در شرایط کنونی که تولید علم برای یک کشور قدرت محسوب می‌شود، بررسی عملکرد علمی از نظر کمی و کیفی در هر حوزه و توجه به نقاط ضعف و قوت به منظور ارتقاء سطح علمی، مسئله مورد توجه کشورهاست.
بر اساس این پژوهش، یکی از مهمترین نمودهای عینی بروندادهای علمی یک کشور، مقالات علمی نوشته شده توسط پژوهشگران آن است که از کیفیت و اثرگذاری بالایی در یک حوزه علمی برخورداراند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این پژوهش توسط طاهره بشیری دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، محمدامین عرفان‌منش و امیررضا اصنافی، استادیاران علم اطلاعات و دانش‌شناسی انجام شده که نشان می‌دهد تعداد مقالات علمی نمایه شده در چنین پایگاه‌هایی باعث افزایش رویت‌پذیری، استفاده از مقالات و افزایش تعداد استنادات آنها خواهد بود.
مطالعات زیادی نشان داده است که رشد علمی کشور در سال‌های اخیر از نظر تعداد مقالات منتشر شده در رشته‌های مختلف علمی در سطح بین‌المللی بسیار چشمگیر بوده است، اما همواره این سوال مطرح است که آیا رشد کمی فعالیت‌های پژوهشی کشور با رشد کیفی آنها نیز همواره بوده است؟ رشد کمی تولیدات علمی در صورتی در پیشبرد سطح علمی دانشگاههای کشور اثرگذار خواهد بود که با رشد کیفیت این تولیدات همراه باشد، بنابراین سنجش علم فقط به سنجش تعداد مقالات محدود نمی‌شود و نیازمند بررسی کیفیت پژوهش‌ها و تاثیر آنها در روند پیشرفت علم است. یکی از روش‌های معمول استفاده از شاخص‌های رایج علم‌سنجی مانند شاخص اثرگذاری و میزان استناد است.
تعداد استنادها نشان‌دهنده استفاده سایر پژوهشگران از نتایج پژوهش یک فرد بوده و به نوعی تایید محتوای مقاله منتشر شده وی قلمداد می‌شود. استناد پژوهشگر به مقاله علمی نویسنده‌ای دیگر، علاوه بر نوعی تصدیق بر نتایج به دست آمده از پژوهش آن فرد، تاییدی بر محتوای مقاله منتشر شده نیز قلمداد می‌شود. استناد حتی به شکل تایید منفی، نشان‌دهنده دیده شدن اثر توسط دیگران و نشان از کیفیت بالای اثر در بین سایر آثار دارد؛ بنابراین توجه به میزان استناد دریافتی یک مقاله، به ارزیابی کیفی و محتوایی متون علمی کمک می‌کند.
مقاله پراستناد در یک حوزه موضوعی، مقاله‌ای است که در یک بازه زمانی ۱۰ ساله، بیشترین تعداد استنادها را در میان آثار آن حوزه موضوعی دریافت کرده باشد. پایگاه شاخص‌های اساسی علم یک مجموعه منحصر به فرد در میان کلیه پایگاه‌های اطلاعاتی موسسه تامسون رویترز است که به طور منظم به معرفی مقالات علمی پراستناد در قالب ۲۲ حوزه موضوعی می‌پردازد. این پایگاه یک ابزار پژوهشی است که متخصصان علم‌سنجی، پژوهشگران و ارزیابان پژوهشی جهان را قادر می‌سازد تا عملکردهای علمی و پژوهشی را اندازه‌گیری کند. مقالات علمی پراستناد در یک رشته از اهمیت بالایی برخوردارند، چراکه مقاله‌ای که بتواند پس از گذشت زمانی محدود به میزان قابل توجهی مورد استناد قرار گیرد، محتوای آن در بدنه معرفتی حوزه علمی مرتبط با آن رشته حل خواهد شد، به گونه‌ای که این مقاله سهمی در افزایش میزان معرفت علمی آن رشته خواهد داشت.
این پژوهش در ادامه به بررسی ویژگی‌های مقالات پراستناد ایرانی می‌پردازد و می‌افزاید که شناسایی حوزه‌هایی که مقالات آنها به میزان بیشتری به عنوان مقالات پراستناد شناخته می‌شوند، بررسی عملکرد پژوهشی در حوزه‌های مختلف، شناسایی سازمان‌ها و موسات کلیدی و بررسی میزان همکاری‌های داخلی و بین‌المللی، تصویر روشنی از عملکرد علمی کشور ارائه می‌کند.
یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که ایران در همه حوزه‌های موضوعی ۲۲گانه به جز علوم میان‌رشته‌ای دارای حداقل یک مقاله پراستناد بوده است. در این میان بیشترین تعداد مقالات پراستناد در حوزه‌های مهندسی با ۳۵۴ مقاله، شیمی با ۱۲۰ مقاله، ریاضیات با ۱۱۲ مقاله و فیزیک با ۱۰۱ مقاله بوده است. همچنین در حوزه‌هایی مانند اقتصاد و تجارت و میکروبیولوژی فقط یک مقاله پراستناد وجود داشته است.
بررسی میانگین عمر مقالات در حوزه‌های مختلف نشان می‌دهد که کمترین میزان عمر به ترتیب مربوط به حوزه‌های علوم فضا، اقتصاد و تجارت، زیست‌شناسی ملکولی و ژنتیک است و بیشترین میزان عمر به ترتیب مربوط به حوزه‌های میکروبیولوژی، علوم گیاهان و جانوران و علوم اجتماعی می‌باشد. همچنین بررسی میانگین میزان استفاده از مقالات در حوزه‌های مختلف نشان می‌دهد که مقالات حوزه زیست‌شناسی مولکولی و ژنتیک و حوزه علوم فضا به ترتیب از بیشترین و کمترین میزان استفاده برخوردار بوده‌اند.
نتایج پژوهش نشان داد که فراوانی مقالات پراستناد در ۱۰ سال اخیر رشد چشمگیری داشته است و این نشان از پیشرفت علمی ایران در تولید مقالات و تاثیرگذاری آنها دارد. ادامه چنین روندی می‌تواند رشد کمی تولیدات علمی کشور که در برخی حوزه‌های علمی بسیار چشمگیر و تاثیرگذار بوده است را با رشد کیفیت این تولیدات توام کند. یافته‌های پژوهش نشان داد که بیشترین سهم مقالات پراستناد کشور مربوط به حوزه مهندسی است که عملکرد پژوهشگران حوزه علوم مهندسی کشور را در مقایسه با میانگین عملکرد جهانی در سطح بالاتری قرار داده است.
میانگین استناد به مقالات به شناخت ویژگی نوعی حوزه‌های موضوعی کمک می‌کند، به طور مثال در حوزه پزشکی هر مقاله پراستناد پس از حدود ۴ سال میانگین ۲۶۷ استناد دریافت کرده است، در حالیکه هر مقاله پراستناد در حوزه‌ای مانند ریاضیات، پس از گذشت ۴.۵ سال از عمر مقاله، میانگین تنها ۵۱ استناد دریافت کرده که تفاوت‌های موجود میان حوزه‌های موضوعی را با یکدیگر نشان می‌دهد. از این‌رو سیاست‌گذاران علمی کشور در زمان مقایسه و تحلیل یافته‌های حاصل از مطالعات علم‌سنجی باید تفاوت‌های موجود در رفتارهای تولید و استناد پژوهشگران رشته‌های مختلف را مد نظر داشته باشند.
یافته‌های حاصل از بررسی سهم مشارکت‌های داخلی و بین‌المللی حکایت از تمایل بالای پژوهشگران کشور در همکاری با پژوهشگران سایر کشورهای جهان دارد که این خود موجب می‌شود یک مقاله بتواند رویت‌پذیری بیشتری داشته و استناد بالاتری دریافت کند. فراهم‌آوری امکانات و برنامه‌ریزی در راستای گسترش فعالیت‌های پژوهشی مشترک با دانشگاههای برجسته جهان، مسلما در افزایش تعداد مقالات پراستناد کشور در سال‌های آتی تاثیرگذار خواهد بود.
در نهایت عملکرد برجسته دانشگاه‌هایی مانند صنعتی شریف، صنعتی امیرکبیر و آزاد اسلامی نشان می‌دهد که این دانشگاه‌ها نقش کلیدی و مهمی را در تولیدات علمی باکیفیت کشور بر عهده دارند و حمایت‌های مالی و تخصیص بودجه به این دانشگاه‌ها می‌تواند در پیشرفت علمی کشور مفید و موثر باشد.
این پژوهش در کنگره پیشگامان پیشرفت ارائه شده است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی علمی و آموزشی مقالات پراستناد استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری استانی ورزشی بارش برف استانی علمی و آموزشی استانی سیاسی استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری مقالات پراستناد مقاله پراستناد نشان می دهد تعداد مقالات تولیدات علمی مقالات علمی پیشرفت علم دانشگاه ها منتشر شده علمی کشور یک مقاله
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۹۶۶۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تعداد دفاتر تقریب به ۳۵ دفتر در دانشگاه آزاد اسلامی سراسر کشور رسیده است
به گزارش خبرنگار حوزه استانها خبرگزاری تقریب؛ دکتر علی سروری وجد در دیدار با نماینده ولی فقیه در کردستان اظهار داشت: از سال ۹۸ با ابتکار دکتر تهرانچی رییس دانشگاه آزاد اسلامی کشور در استان‌های تقریبی حرکت خوبی شروع شده و تعداد دفاتر تقریب به ۳۵ دفتر در دانشگاه آزاد اسلامی سراسر کشور رسیده است و این دفاتر در استان‌هایی که برادران و خواهران اهل سنت و تشیع زندگی می کنند، ایجاد شده اند.
وی در ادامه گفت: مسئله غزه نشان داد که امت اسلامی از هر قوم و مذهبی و با هر گرایشی در دفاع و حمایت از مردم مظلوم و بی دفاع غزه و فلسطین هستند و نسبت به دشمن مشترک ثابت القول هستند و محکم ایستاده اند مخصوصاً در ایام میلاد حضرت مسیح (ع) برادران و خواهران عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در میلاد حضرت مسیح(ع)، آنها نیز پا به میدان گذاشتند و یک نشست بین ادیانی در تهران برگزار شد و الحمدلله خیلی مفید و مؤثر بود.
سروری‌مجد افزود: حوادث اخیر که در دانشگاه‌هاي آمریکا همین امر را نشان می دهد وقتی مسئله انسانيت تبدیل به فطرت پاک انسانی از باب توحیدی می شود یک اتفاقی خوبی بین ادیان و مذاهب شکل می گیرد.
قائم مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی کشور به اقدامات دانشگاه آزاد اسلامی اشاره کرد و گفت: در ۵ سال گذشته دانشگاه آزاد اسلامی از حیث آموزشی و پژوهشی و از حیث اداری و مالی و از نظر نظم و انضباط رشد صعودی خاصی پیدا کرده است و سامانه های آموزشیار برای تمام فرایندهای آموزشی از ابتدا تا انتها به صورت یکپارچه و متمرکز در سطح کشور فعال شده است.
سروری‌مجد در ادامه از راه اندازی سامانه های پژوهش یار خبر داد و اظهار داشت: سامانه پژوهش یار برای کلیه فرایندهای پژوهشی پایان نامه های کارشناسی ارشد و دکترا شکل گرفته و آن بی انضباطی هایی که در حوزه پایان نامه ها و رساله ها در گذشته بوده خوشبختانه ساماندهی شده است و پیش دفاع متمرکز برای پایان نامه ها داریم و سخت گیری هایی که در تدوین مقالات وجود داشت از بین رفته و آزمون های زبان هم به سختی پیگیری خواهد شد و تلاش می کنیم که افراد باسواد در دانشگاه آزاد اسلامي فارغ التحصیل شوند.
وی اضافه کرد: همچنین در ۵ سال اخیر انضباط مالی با راه اندازی سامانه حساب یار که راه اندازی شده اند مرتفع شده و چک های بلا محل و پرداخت های خارج از ضوابط در دانشگاه آزاد اسلامی اصلا امکان‌پذیر نیست.
سروری‌مجد در ادامه این دیدار به فعالیت ۲۷۶ واحد و مرکز دانشگاه آزاد اسلامی در سطح کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر یک میلیون و ۳۵۰ هزار دانشجو و ۵۰ هزار هیئت علمی تمام وقت و وابسته و ۱۵۰ هزار دانش آموز و ۸۰۰ مدرسه وجود دارد که کار رصد و کنترل این واحدهای آموزشی نیازمند این سامانه ها بوده که الحمدلله در ۴ و ۵ سال اخیر اتفاق افتاده است و همه چیز به صورت متمرکز رصد و کنترل می شود و آن انضباط علمی و انتظاری که مقام معظم رهبری بر ما در سه امر داشتند محقق شده است.
قائم مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی کشور خاطر نشان کرد: حفظ کیان دانشگاه، ارتقای علمی و گسترش فضای انقلابی بوده ابلاغیه مقام معظم رهبری به ریاست دانشگاه آزاد اسلامی کشور بوده است که ما ملزم به تلاش بر این سه محور شویم و تمام واحدهای دانشگاه را بر مبنای این سه حوزه خطیر و مهم تقسیم بندی کردیم.
سروری‌مجد تصریح کرد: کمیسیون گسترش فضای انقلابی با حضور رؤسای تمام استانها و معاونین ذیربط و کمیسیون حفظ کیان دانشگاه آزاد اسلامی و کمیسیون ارتقای علمی تشکیل شده است و روندی که اکنون در استان کردستان در زمینه این سه حوزه مطالبات رهبری وجود دارد الحمدلله روند قابل قبول و خوبی است که انشاءالله بتوانیم مطالبات مقام معظم رهبری در حوزه دانشگاه را عملی کنیم.
انتهای پیام/
هفت مصدوم و کشته بر اثر برخورد سواری تارا و پراید در بویین میاندشت